Hoe schrijf je 'houd' in de zin 'Houd er rekening mee dat…'?

Houd of houdt

Houd in de zin Houd er er rekening mee dat... staat in de gebiedende wijs. De regel voor de gebiedende wijs is vrij duidelijk en eenvoudig: de gebiedende wijs krijgt altijd alleen de stam. Houd schrijf je dus zonder t.

Soms twijfel je misschien of er sprake is van de gebiedende wijs. Dan kun je het werkwoord vervangen door een vorm van lopen. Je hoort dan of er achter de stam een t staat. Kijk (of liever: luister) maar eens naar de volgende zinnen:

Loop niet zo hard.
Loopt u alstublieft niet zo hard.

In gedachten zeggen

Je hoort en ziet dat er alleen in de tweede zin een t achter de stam staat (loopt). Bij een werkwoord dat geen d of t aan het eind van de stam heeft, kun je immers horen of er een t staat. Het is dus een handige manier om in plaats van Houd er rekening mee dat... in gedachten te zeggen Loop er rekening mee dat...

Natuurlijk is deze zin onzin, maar hij maakt wel duidelijk dat houd geen t krijgt.

Hoe schrijf ik deze zin volgens de regels: ‘Het is hem niet gelukt om eronderuit te komen.’

Heb je deze zin op gevoel geschreven, dan heeft je gevoel je goed geholpen. Hij is namelijk correct! Maar waarom is onderuit een woord en staan er en onder en uit niet los van elkaar? Eronderuit heet een voornaamwoordelijk bijwoord. Maar wat heb jij daaraan? Het gaat erom dat je de combinatie voornaamwoordelijk bijwoord herkent, zodat je weet of je het los of vast moet schrijven.

Maar hoe weet je nou dat je hier met zo’n combinatie te maken hebt? Dit check je door het oorspronkelijke voorzetsel en het zelfstandig naamwoord terug te halen in de zin. In dit geval is het voorzetsel onder en het zelfstandig naamwoord is bijvoorbeeld de afspraak. Dan wordt de zin: Het is hem niet gelukt om onder de afspraak uit te komen. Lukt dit testje zoals in mijn voorbeeld, dan moeten er en onder aan elkaar. En omdat het hier om een voorzetselcombinatie onder … uit gaat, moet je uit er ook aan vastplakken.

Me fiets of mijn fiets?

Mijn puberdochters schrijven me fiets en me tas. Ik verbeter ze constant, maar het lijkt wel of ze het niet willen leren!

Me fiets, me tas, me auto … troost je, je bent niet de enige die zich ergert aan deze taalfout. Juist is mijn fiets, mijn tas en mijn auto. Vind je dat te formeel, dan mag je ook m’n fiets, m’n tas en m’n auto gebruiken.

Als je je pubers van dienst wil zijn, stop dan met verbeteren en uitleg geven. Je kunt het beste het goede herhalen. Als mijn zonen zeiden: Me fiets staat nog buiten, dan zei ik: Mijn fiets staat in de schuur. Met een subtiele nadruk op mijn. Natuurlijk werden ze dat ook zat, maar het resultaat is ernaar. Beiden zeggen het nu goed.