4 vaardigheden die je niet kunt missen in de 21ste eeuw

Wat is er aan de hand?

Over de gehele linie is te zien dat de manier waarop mensen werken aan het veranderen is. Onder invloed van internet, @nders werken en het verlengen van de duurzaamheid van arbeidskrachten ontstaat een grote behoefte aan een andere manier van werken: denkwerk in plaats van doewerk. Van professionals wordt verlangd dat ze niet alleen in grote mate zelfstandig kunnen werken, maar ook zelfsturend kunnen optreden, problemen kunnen oplossen en deze bij voorkeur kunnen voorkomen.

Waarom die veranderende behoefte?

Computers nemen door voortschrijdende automatisering zowel heel eenvoudig als heel complex werk over. Als gevolg hiervan zal naar verwachting de helft van de huidige, bestaande banen verdwijnen. Gelukkig ontstaan er ook nieuwe banen. Welke dat precies zijn, dat weten we nog niet. Het is wel duidelijk dat we ons moeten voorbereiden en dat we straks onze linker én rechter hersenhelft nodig gaan hebben.

De huidige professionals – die veelal vallen in de categorie ‘doeners’ – hebben het hierdoor moeilijk: de aard van hun werkzaamheden gaat immers ingrijpend veranderen. Hoe kunnen deze mensen getransformeerd worden naar ‘eerst denkers, dan pas doeners’?

De nieuwe professional

Daarvoor moeten we eerst kijken naar wat een future fit professional is. Waar vroeger een al dan niet met diploma afgeronde scholing het startpunt was voor het werkende leven, blijkt nu het werkende leven het startpunt voor de verdere scholing.

De vraag is dus niet langer wanneer iemand klaar is met ontwikkeling, maar wanneer iemand klaar is vóór de ontwikkeling. Deze nieuwe professional is bovenal een voorbereide professional. Dat is iemand die:

• een hoge ontwikkeling heeft van emotionele intelligentie;
• mentaal stabiel is;
• in staat is om zichzelf meerdere keren opnieuw uit te vinden.

21ste-eeuwse vaardigheden

President Barack Obama zei het al in 2009: “Ik vraag onze gouverneurs en opleiders om standaarden en toetsen te ontwikkelen die niet meten of studenten het juiste vakje kunnen aankruisen, maar of ze 21ste-eeuwse vaardigheden bezitten, zoals probleemoplossend vermogen, kritisch denkvermogen en creativiteit.”

21ste-eeuwse vaardigheden zijn onmisbaar voor iedereen die werkt aan professionele ontwikkeling, voor alle professionals die een betere versie van zichzelf willen worden om zodoende het werk gemakkelijker, beter en effectiever te kunnen uitvoeren. De professional die de omschakeling van doewerk naar denkwerk serieus neemt, maakt zichzelf toekomstbestendig.

De 21ste-eeuwse vaardigheden zijn onder te verdelen in vier clusters:

1. Denkvaardigheden

In dit cluster vallen competenties als kritisch denken, oplossingsgericht denken en creatief denken. Dit zijn de vaardigheden die je helpen bij het analyseren van een situatie. De vaardigheden die aanzetten tot eerst denken en dan pas doen. Voordat je zaken persoonlijk gaat maken, moet er eerst gekeken worden naar de situatie zoals die er is. Dus eerst verkennen, dan voorbereiden, dan doen. Dit is de cluster vaardigheden die je in staat stelt om rationeel en feitelijk naar iets te kijken. Zonder emoties, zonder bijbedoeling: gewoon dingen zien zoals ze zijn.

2. Intrapersoonlijke vaardigheden

Competenties die hierbij horen zijn zelfregulering, arbeidsethos, professionele vaardigheden, timemanagement en persoonlijke effectiviteit. Je moet van jezelf heel goed weten waar je goed en slecht in bent. Intrapersoonlijke vaardigheden stellen professionals in staat verantwoordelijkheid te nemen en zichzelf aan te passen aan nieuwe omstandigheden. Het gaat om een hele waaier van kennis, houdingen en vaardigheden: metacognitie (vaardigheden om het eigen leergedrag te leren kennen, controleren en bij te sturen), zelfregulatie (het vermogen om doelen te stellen, een relevante strategie te kiezen en te monitoren of het doel bereikt is) en ondernemendheid (zoeken en benutten van kansen in de omgeving, initiatief nemen en proactief handelen).

3. Interpersoonlijke vaardigheden

Deze cluster gaat over de vaardigheid die wellicht het vaakst fout gaat in organisaties: communicatie. Samenwerken, elkaar vertrouwen, teams vormen van mensen die beter zijn dan jijzelf: die stuwen je namelijk op naar ongekende en onverwachte prestaties. Bovendien zorgen deze competenties dat je ergens bij hoort. Dat je ergens bij past. Dat je je op je gemak voelt. Je hoort ergens bij, je voelt je veilig. Dat is een heel fijn gevoel in veranderlijke tijden.

4. The Internet of Things / Big Data

Dit zijn de competenties die we als moderne professional gewoon nodig hebben. Met de vergaande mogelijkheden van de automatisering zijn deze competenties gewoon onontbeerlijk. Daarom gaat de future fit professional zoeken naar mogelijkheden. Als jij bedenkt “of iets nou niet beter, slimmer, anders, kan”, dan heeft een ander het allang bedacht. Heus: de oplossing is er al. Je hoeft ’m alleen nog maar even te vinden. Dan komen zaken als informatievaardigheden, ICT- en mediavaardigheden van pas. Dat is het laatste cluster.